Izmene Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma
Povećanjem ovlašćenja nadležnih organa i obaveza obveznika se pojačava kontrola tokova novca kroz kontrolu korisnika određenih finansijskih usluga – o tome svedoče novine Zakona o izmenama i dopunama Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma („Sl. Glasnik RS“, broj 91/2019), koji je stupio na snagu 1. januara 2020. godine.
Ovakva tendencija u uređenju oblasti sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma opravdava se potrebom za jačom borbom protiv kriminala i sive ekonomije, kao i rastućeg terorizma u svetu, pri čemu se istovremeno vrši usklađivanje Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma sa propisima EU.
Inostrani element i međunarodna saradnja
Naime, izmenama Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma (u daljem tekstu: Zakon), pojam pranja novca je proširen na sve one aktivnosti koje su navedene u Zakonu, a koje su izvršene i u inostranstvu. Iz tog razloga je uređena i međunarodna saradnja nadležnog organa sa organima stranih država u postupku utvrđivanja i provere podataka u slučaju osnovane sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma.
Proširenje ovlašćenja carinskih organa i proširenje pojma obveznika
Ovim izmenama se smanjuje vrednost transakcije elektronskim novcem sa 250 na 150 EUR u dinarskoj protivvrednosti, ukoliko se taj novac koristi isključivo za plaćanje roba i usluga, kada je obveznik, pružalac platnih usluga, dužan da proveri tačnost podataka platioca i primaoca plaćanja. Istovremeno se uvodi mogućnost novog načina utvrđivanja identiteta fizičkog lica, video identifikacijom, uz prethodnu saglasnost tog lica.
Takođe, pojam obveznika, odnosno svih lica i subjekata na koje se zakon odnosi, proširen je i na lica koja se bave poštanskim saobraćajem i pružaocima „kastodi“ usluge novčanika.
Nadležni carinski organi su navedenim izmenama dobili ovlašćenje da u slučaju neprijavljivanja fizički prenosivih sredstava plaćanja mogu privremeno oduzeti ta sredstva, bez obzira na njihov iznos i to onda kada postoji osnovana sumnja da su ta sredstva u vezi sa pranjem novca i finansiranjem terorizma.
Jedinstveni registar sefova i Jedinstveni registar korisnika novčanih doznaka
Novina u Zakonu je uvođenje i dva nova registra: Jedinstvenog registra sefova i Jedinstvenog registra korisnika novčanih doznaka, koje vodi Narodna banka Srbije u elektronskom obliku. Banke i lica koja pružaju platne usluge biće dužni da od 01. juna 2020. godine redovno dostavljaju podatke o korisnicima sefova i korisnicima novčanih doznaka i odgovaraće za tačnost tih podataka.
Licenca kao novi uslov za ovlašćeno lice kod obveznika
Izmenom Zakona se od 1. januara 2021. godine propisuje licenca kao dodatni uslov za imenovanje ovlašćenog lica i zamenika ovlašćenog lica za vršenje mera za sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma, koju izdaje Uprava za sprečavanje pranja novca. Bliže kriterijume koje obveznici moraju ispunjavati, kao i sadržaj i postupak polaganja stručnog ispita utvrđuje ministar finansija.
Svi obveznici su dužni da najkasnije do 1. maja 2020. godine usklade svoje akte sa Zakonom o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma.
Za sva pitanja koja imate u vezi sa Zakonom o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma možete nas kontaktirati na vladimir.radinovic@tsg.rs.
